بررسی تاثیر گونه های مختلف مایکوریزا بر ویژگی های رشدی و میزان اسانس گیاه دارویی ریحانl. ocimum basilicum

به منظور بررسی تاثیر قارچ های آربسکولار مایکوریزا به عنوان کود بیولوژیک بر ویژگی های رشدی و میزان اسانس تولیدی گیاه دارویی ریحان، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار انجام شد. رﯾﺤﺎن ﯾﮑﯽ از ﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻬﻢ ﺗﯿﺮه ﻧﻌﻨﺎئیان اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮔﯿﺎه داروﯾﯽ، ادوﯾﻪای ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. قارچ های مایکوریزا از انواع کودهای زیستی بوده که از طریق همزیستی با گیاه میزبان و با افزایش جذب عناصر غذایی، تحریک و افزایش تولید هورمون های گیاهی، کاهش تاثیر منفی تنش های محیطی و افزایش مقاومت در برابر عوامل بیماریزا، سبب بهبود در رشد و عملکرد گیاهان میزبان می شوند. در این آزمایش سه گونه قارچ مایکوریزا با تیمار شاهد(بدون مایکوریزا) مقایسه شدند. گیاهان ریحان در گلخانه و گلدان کشت و پس از مرحله ی گلدهی کامل برداشت شدند و شاخص های رشدی و میزان اسانس آن ها اندازه­گیری و در تیمارهای مختلف مقایسه شدند. نتایج آزمایش ها نشان داد که شاخص های رویشی مثل وزن و ارتفاع گیاه، تعداد برگ و انشعابات گیاه، وزن ریشه و میزان اسانس در تمام تیمارهای مایکوریزایی به طور معنی داری بیشتر از تیمار شاهد بود. در بین گونه های مختلف مایکوریزا، گونه glomus mosseae  و گونه g. intraradices به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را بر روی افزایش شاخص های رویشی و میزان اسانس داشته است. قارچ های آربسکولار مایکوریزا با ایجاد همزیستی بر روی ریشه گیاهان میزبان، سطح تماس ریشه با خاک را افزایش داده و با افزایش امکان جذب عناصر خصوصا عناصر غیر قابل دسترس برای ریشه، رشد رویشی گیاه افزایش می یابد. از طرفی قارچ های مایکوریزا متابولیسم ثانویه گیاه را نیز تحت تاثیر قرار می دهند و  باعث تغییر در میزان اسانس و عملکرد آن در گیاه میزبان می شوند.